اینکه شخصی با دروغ و جعل و تقلب اموال دیگران را به فروش برساند یکی از مصادیق آشکار کلاهبرداری محسوب میشود که نه تنها نظم و امنیت جامعه را به هم میریزد بلکه ضرر و زیان بسیاری برای مالک و حتی خریدار مال غیر، به همراه دارد.
بنابراین ضرورت دارد که قانونگذار به نحوی با این جرم برخورد کند که افراد هرگز به فکر چنین راه هایی برای کسب درآمد نباشند!
در این مطلب از سایت ندای وکیل به بررسی جرم فروش و انتقال مال غیر میپردازیم و در مورد تعریف جرم و مجازات آن و راه های اثبات جرم و شکایت از مجرم، نکاتی را بیان خواهیم کرد. تا انتهای این مطلب همراهما باشید.
تعریف حقوقی جرم فروش و انتقال مال غیر
جرم انتقال مال غیر یعنی اینکه انتقال‌دهنده بدون آنکه مالک مال بوده یا دارای مجوز قانونی برای انتقال مال باشد، برخلاف واقع و به نحو متقلبانه خود را مالک یا دارای اختیار قانونی معرفی و با قصد اضرار، اقدام به انتقال مال غیر میکند؛ بنابراین فروش مال غیر یکی از قالب‌های متقلبانه تعدی و تجاوز به حق مالکیت و اموال محسوب میشود.
طبق این تعریف اینکه فردی که اقدام به فروش مال غیر میکند، اینکار را با چه نیتی انجام میدهد، اهمیت دارد و در واقع سوء نیت فرد و قصد ضرر رساندن به مالک، رکن معنوی این جرم محسوب میشود.
قوانین مرتبط با جرم فروش و انتقال مال غیر
به موجب ماده (۱) در قانون مجازات راجع به مال غیر مصوب فروردین ۱۳۰۸، کسی که مال غیر را با علم به این که مال غیر است، به نحوی از انحاً عیناً یا منفعتاً بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند. کلاهبردار محسوب و مطابق ماده (238) قانون مجازات عمومی محکوم میشود. با توجه به قانون 1308 و رأی وحدت رویه دیوان عالی کشور مجازات جرم انتقال و فروش مال غیر تابع مجازات مصرحه در ماده یک قانون تشدید مجازات فروش و انتقال مال غیر مرتکبین ارتشا اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره مرتکبین جرم انتقال مال غیر است؛ اما سایر آثار جرم کلاهبرداری به آن قابل تسری نمی‌باشد. می‌توان گفت که رکن قانونی جرم انتقال و فروش مال غیر، ترکیبی از دو قانون مصوب سال ۱۳۰۸ و ۱۳۶۷ می‌باشد.
مجازات فروش مال غیر
مطابق ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، مجازات مرتکب فروش مال غیر، حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده و رد مال به صاحبش است و اگر مرتکب از کارکنان دولت باشد به انفصال ابد از خدمات دولتی نیز محکوم خواهد شد و اگر متهم بنا به جهاتی مستحق تخفیف باشد مانند رضایت شاکی خصوصی، کهولت سن و… دادگاه نمی‌تواند مجازات حبس او را از یک سال کمتر کند.
برای شکایت از مرتکب به کدام مرجع باید مراجعه کنیم
اصولاً دادسرای عمومی و انقلاب مرجع صالح برای تعقیب مرتکبان این جرم است و باید به دادسرایی شکایت کرد که جرم یعنی عمل فروش یا انتقال مال غیر در حوزه آن واقع شده است. چه‌بسا ملک در حوزه قضایی آبادان باشد، ولی عمل فروش و انتقال در حوزه قضایی یزد صورت گرفته باشد که در این حالت دادسرای عمومی و انقلاب یزد مرجع صالح برای تعقیب متهم است.
در صورت متواری بودن متهم، دادسرا وی را در هر نقطه‌ای که باشد، از طریق اعطای نیابت قضایی جلب میکند و اگر به هر دلیلی جلب متهم ممکن نشد، دادسرا با اخذ شکایت شاکی و بررسی دلایل و احراز توجه اتهام به فرد متواری با تنظیم کیفرخواست متهم را به محاکمه می‌کشاند و دادگاه به صورت غیابی او را محاکمه خواهد کرد.
جرم فروش مال غیر در اموال مشاع
در اینگونه اموال هر فرد به اندازه سهمی که دارد میتواند اقدام به فروش سهم خود نماید و از این نظر جرمی اتفاق نمی افتد. اما زمانی که یکی از شرکا بدون اطلاع و رضایت سایرین اقدام به فروش و انقال مال مشاع نماید، جرم فروش و انتقال مال غیر اتفاق افتاده و فرد، مجرم شناخته خواهد شد.
تفاوت معامله فضولی با انتقال مال غیر
در معامله فضولی نیز مانند انتقال مال غیر، فردی به غیر از مالک اصلی اقدام به فروش یا تعهد مینماید اما در معامله فضولی اینکار همراه با سوء نیت نیست.
مثلا ممکن است فردی بدون اطلاع مالک مال وی را به فروش برساند و به خریدار بگوید که رضایت مالک را نیز جلب میکند در این حالت فروشنده، کلاهبردار نیست و اصطلاح فضول به او اطلاق میشود.
در واقع معامله فضولی برخلاف انتقال مال غیر، جنبه کیفری ندارد.
مزایای ثبت و رسیدگی به جرم انتقال مال غیر توسط وکیل
هر چند فرد مال باخته میتواند شخصا اقدام به طرح شکایت، نماید اما به دلیل پیچیدگی های روند قضایی بهتر است با وکیل مجرب و با تجربه مشورت کرده و در صورت لزوم تمام مراحل کار را به وی بسپارید.
در اینجا برخی از مزایایی که این کار به همراه دارد را بیان میکنیم.
معمولا افراد در مرحله جمع آوری مستندات و ارائه آنها به دادگاه، زمان زیادی را صرف میکنند چراکه تجربه ای در این زمینه نداشته و رفت و آمدهای مکرر به دادسرا برای تکمیل مستندات، زمان زیادی را از شما هدر میدهد.
تشخیص اینکه جرمی که صورت گرفته چه عنوان حقوقی دارد و طرح شکایت باچه عنوانی انجام شود، برای وکیل کار نسبتا ساده ای محسوب میشود بسیار اتفاق می افتد که مثلا فردی به منظور انتقال مال غیر شکایت میکند اما دادگاه آنرا مثلا معامله معارض و… تشخیص میدهد و شکایت رد میشود.
زمانی که روند شکایت و پیگیری را به وکیل خود میسپارید نیازی به حضور شما در هیچکدام از مراحل نیست و حتی اعلام رضایت شما نیز توسط وکیل ابلاغ میشود.
در صورتی که نیاز به کسب اطلاعات بیشتر و مشورت با وکلای مجرب موسسه ندای وکیل دارید میتوانید از این قسمت اقدام کرده و فرم تماس با مارا پر نمایید تا در اولین فرصت با شما تماس گرفته شود.
